تبادل لینک هوشمند 
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
آشنایی با عجیب ترین آداب و رسم و رسوم در ایران
عجیب ترین آداب و رسوم و سنت های مردم ایران در این گفتار معرفی شده تا خوانندگان گرامی، در جریان جالب‌ترین سبک زندگی اقوام ایرانی کشور قرار بگیرند. سرزمین بزرگ ایران که میراث به جا مانده از تمدن بزرگ پارس است، به دلیل ظرفیت‌های شگفت‌انگیز طبیعی، اماکن توریستی متنوع، اقلیمی چهار فصل و تاریخی سترگ، از مناطق ویژه گردشگری خاورمیانه بوده و بخشی از این بهت را مدیون زیبایی‌های کم‌نظیر حاکم بر سبک زندگی و فرهنگ ژرف و شگرف مردمان خطه‌های شمال، جنوب، شرق و غرب کشور است.
در این گفتار تلاش شده تا شماری از عجیب ترین آداب و سنت‌ها و ادبیات گفتاری و رفتاری مردم ایران که کم‌تر شنیده‌ایم یا در رسانه‌ها دیده‌ایم معرفی شده و درباره آنها بیشتر بدانیم. اگر شما مخاطب گرامی، در یکی از استان‌های ۳۱ گانه این سرزمین اهورایی زندگی می‌کنید و اطلاعاتی درباره آداب و رسوم مردمان خطه‌ای خاص از ایران پهناور دارید، مراتب را از طریق بخش کامنت در انتهای گفتار به اشتراک بگذارید.
رسم نارنج‌زنی در شمال
در برخی از استان‌های شمالی کشور، رسمی به‌نام نارنج‌زنی وجود دارد. در مراسم ازدواج، داماد با نقل و سکه به استقبال عروس خانم رفته و بعد نارنج به سمت او پرتاب می‌کند. سپس به همراه یکدیگر، دور چاهی گشته و عروس خانم به امید سفیدبختی، سکه‌ای داخل چاه می‌اندازد. اهمیت ویژه‌ای این مراسم در میان شماری از مردمان خون‌گرم شمال کشور داشته و این مراسم رواج دارد. گفته شده که رسم نارنج‌زنی، در مناطق کوهپایه‌ای سرزمین‌های شمالی کشور رایج بوده و شاید الان رنگ باخته باشد.
رسم نارنج زنی یا پرتقال زنی، از جمله رسوم عروسی عجیب در برخی از شهرهای شمالی کشور بوده و در میان گیلکی‌ها، مرسوم بود. هر چند امروزه، این رسم جایی در فرآیند عروسی‌های رنگارنگ و جذاب و دیدنی مردمان خطه شمال نداشته باشد. رسم و رسوم عروسی و خواستگاری در میان مازنی‌ها و گیلکی‌ها، جالب توجه بوده و می‌توان آن را در فهرست آداب عجیب ایرانیان در سال‌های نه چندان دور قرار داد.
خواستگاری در گیلان، زن‌خواهی نیز نامیده می‌شود و در دو مرحله صورت میگیرد.
رسم عجیب تعارف کردن!
یکی دیگر از آداب و رسوم عجیب در میان مردمان ایران که هیچ ربطی هم به گیلکی‌ها یا مازنی‌ها یا سیستانی‌ها یا اصفهانی‌ها یا یزد‌ی‌ها یا جنوبی‌ها ندارد، رسم عجیب و باورنکردنی تعارف است. کلمه تعارف، برگردان خاصی در زبان انگلیسی ندارد. یعنی آن‌چه که ما ایرانی‌ها از آن به عنوان تعارف یاد می‌کنیم، تقریبا معادلی در زبان انگلیسی ندارد.
چون اصلا چنین رسم و آدابی در فرهنگ غیر ایرانی مشاهده نمی‌شود که بخواهند برایش واژه‌سازی کنند. شاید یکی از ایرادات به فرهنگ امروز ایرانیان که در کتاب‌های جامعه شناسی خودمانی نیز به آن اشاره می‌شود، همین فرهنگ عجیب و غریب تعارف است.
تعارف یا همان اصطلاح همیشگی روزمره ما: قابل شما را ندارد. مهمان ما باشید، یکی از عجیب‌ترین سنت‌های فراگیر در میان همه استان‌های کشور است. یعنی در ۳۱ استان کشور و بین میلیون‌ها خریدار و فروشنده کالا و خدمات در سرزمین پهناور ایران، سنت عجیب تعارف، دیده می‌شود. البته در برخی از شهرهای کشور، این فرهنگ عجیب، در بخشی از تاریخ معاصر آن سرزمین نیز عجین شده مثل تعارف شاه‌عبدالعظیمی!
تعارف شاه عبدالعظیمی یا شابدوالعظیمی!، اشاره به این موضوع دارد که فردی، چیزی را پیشنهاد می‌دهد که از صمیم قلب او نیست و در واقع، به دروغ، ادعایی را به شنونده تحویل می‌دهد. البته تعارف شاه عبدالعظیمی روایتی از تاریخ معاصر در عصر قجر که مردم با ماشین دودی به زیارت شاه عبدالعظیم حسنی رفته و رانندگان، الکی از اصطلاح قابل ندارد استفاده می‌کردند! لذا این اصطلاح تعارف شاه‌عبدالعظیمی مد شد و مثل پیراهن عثمان، تبدیل به ضرب‌المثلی در میان ایرانیان گردید.
خلاصه در ایران عصر پست مدرن و اینستاگرام نیز هم‌چنان شاهد فرهنگ عجیب و غریب فراگیری به نام تعارف هستیم که حتی بعضا ردپایش در سفرنامه سیاحان و ایرانگردان اروپایی مثل پزشک مخصوص ناصرالدین شاه قاجار نیز به چشم‌می خورد. در کتاب سفرنامه دکتر پولاک، پزشک مخصوص سلطان صاحب قران، داستان‌هایی از تعارف ایرانیان عصر قجر نقل شده که خواندنی است.
ادوارد براون، شرق‌شناس شهیر انگلیسی که به ایران سفر کرده بود، در کتاب یک سال در میان ایرانیان، به طور ضمنی به فرهنگ عجیب تعارف ایرانیان اشاره دارد.
این‌که شما چه در حال خرید انگشتر مرصع زمردنشان از معروف‌ترین جواهری ایران باشید چه در حال پرداخت پول خرید یک دبه ماست پاستوریزه، فروشنده به شما می‌گوید قابل ندارد و مهمان ما باشید! یک ضد فرهنگ در فرهنگ شیرین و کهن ایرانیان است که باید تلاش کنیم از فرهنگ ما حذف شود.
این‌که به دروغ، دیگران را به خانه خود، شرکت خود، ماشین خود، ویلا خود، به خوردن غذای خود دعوت کنیم درحالی که هیچ علاقه‌ای به عملی کردن این دعوت نداریم، نه تنها در ترویج و توسعه دوستی و روابط صمیمانه، تاثیری ندارد، بلکه در درازمدت، ریشه‌های نفرت و خشونت و حقه‌بازی و دورویی را در جامعه پرورانده که زمینه ساز مشکلات اساسی در فرهنگ عامه خواهد شد.
البته شاید شما خواننده این گفتار معتقد باشید که فرهنگ تعارف ایرانیان، ریشه در مهمان‌نوازی ایرانیان دارد. اما خوب می‌شود جور دیگری هم به مساله نگاه کرد و از زوایای جامعه شناختی و روان‌شناختی هم مساله را مورد بحث و بررسی قرار داد. البته ما قصد نداریم در این گفتار، حکمی کلی درباره فرهنگ تعارف ایرانیان عصر مدرن ارائه کنیم، اما به هر حال باید بدانیم که فرهنگ تعارف، آن‌طور که در مثال‌های بالا اشاره شد، ارتباطی به مهمان‌نوازی و نوع‌دوستی و فرهنگ کهن ایرانیان ندارد.
فرهنگ نذری دادن
فرهنگ نذری دادن، فرهنگ عجیب و غریبی نیست که صرفا در میان ایرانیان متداول باشد. در میان پیروان سایز مذاهب مثل مسیحیان نیز فرهنگ نذری دادن، دیده می‌شود. حالا شاید اسم دیگری را بر روی آن قرار می‌دهند. به هر حال، یکی از فرهنگ‌های جالب و نیکو در میان اقوام ایرانی، فرهنگ نذری دادن است.
نذری در واقع یک غذا یا نوشیدنی به صورت شربت یا خرما یا شیرینی یا هر نوع غذایی است که ایرانیان در مراسم مذهبی طبخ کرده و آن را به صورت رایگان در میان شمار زیادی از مردم توزیع می‌کنند. چه دریافت کننده نذری، آشنا باشد چه آشنا نباشد. چه دارا باشد، چه نباشد. چه فقیر باشد، چه ثروتمند باشد. چه مسلمان باشد، چه مسلمان نباشد. چه مسیحی باشد، چه اصلا هیچ دین و مذهبی نداشته باشد.
در فرهنگ نیکوی نذری اقوام ایرانی، هیچ محدودیتی در پخش و توزیع نذری نیست و معمولا، بهترین متریال برای طبخ و آماده کردن نوشیدنی‌ها و خوراکی‌ها در دستور کار قرار میگیرد. نذری، در نگاه فرهنگ ایرانی، مایه خیر و برکت و بهروزی و مهرورزی هم برای نذری دهنده و هم برای نذری گیرنده می‌شود. باورها و عقاید مذهبی ایرانیان در مناطق مختلف کشور، سبب شده تا فرهنگ نذری، نوعی رسانه‌ای برای پیوند دادن اقوام و معرفی فرهنگ ایرانی به نقاط مختلف ایران و جهان شود.
در ایام مذهبی، مثل تاسوعا و عاشورا و ماه مبارک رمضان، مسلمانان در سراسر جهان، با فرهنگ نذری، میلیون‌ها مسلمان و غیر مسلمان را طعام داده و آنها را با این رسم جالب آشنا می‌کنند. خواه استکهلم باشد خواه ژوهانسبورگ و خواه نیویورک. خلاصه این فرهنگ جالب و خوشمزه ایرانیان و مسلمان و سایر مذاهب، عاملی برای دوستی و صلح و توجه به نیازمندان است که بد نیست در میراث ناملموس جهانی نیز پذیرش شود. مثل پیاده روی اربعین.
چهارشنبه سوری یا چهارشنبه سوزی!
چهارشنبه آخر سال در نیم قرن اخیر، تبدیل به یکی از وحشتناک‌ترین روزهای سال در هر یک از ۳۱ استان کشور شده است و مافیا و گروهی سرمایه‌دار نیز به عنوان آتش بیار معرکه، از بی‌اطلاعی نوجوانان و جوانان سوء استفاده می‌کنند.
یکی از فرهنگ های بسیار عجیب و با رسم و روش اجرایی امروز، فرهنگ و سنت زشت و ناپسند امروز ایران است. در چهارشنبه سوری که ریشه در ایران باستان دارد، هیچ جایی برای فشنگ و فشفشه و ترقه و بالن‌های آتشین و نارنجک و غیره نیست. این‌که صدها میلیارد تومان سرمایه ملی در آخرین سه شنبه سال، دود می‌شود و به هوا می‌رود، یک تاسف ملی است.
این که هر سال در چهارشنبه آخر سال، ده‌ها خانواده عزیز کشورمان، در سوگ و غم از دست دادن فرزندانشان، عزا دار می‌شوند، یک سوگ و عزای ملی است. این‌که در چهارشنبه سوری سال ۱۴۰۰ شمسی، ۱۳ خانواده عزا دار از دست دادن فرزندانشان شدند و بیش از ۲۰۰۰ هموطن زخمی شدند، یک تاسف ملی است.
شمار زخمی و کشته‌های آخرین چهارشنبه سال، در یک دهه، روند صعودی داشته و باید این مساله با روشنگری مسئولان و معلمان، مورد واکاوی قرار بگیرد تا شاهد کاهش آسیب‌های آخرین چهارشنبه سال به روح و روان واقتصاد و محیط زیست ملت باشیم.
یکی از آسیب‌های این فرهنگ ناپسند که به شیوه امروزی اجرا می‌شود، آلودگی صوتی است که برای اکوسیستم مضر است. وقتی شما در خانه خود با شنیدن نارنجی که در کوچه و خیابان پرتاب می‌شود، از جا بلند می‌شوید یا از خواب می‌پرید، بدانید چه زجری پرندگان و دیگر موجودات از این صداها می‌برند.
چقدر خیابان ها کثیف می‌شود و چقدر اقتصاد شهر به خاطر تعطیلی زودهنگام، آسیب می‌بیند. خلاصه، فرهنگ خوب و خوش و صلح‌مدار و تاریخی چهارشنبه سوری واقعی ایرانیان، هنوز جایگاه اصلی را در نزد مردم پیدا نکرده و باید ناهنجاری زدایی شود.
روزگاری که چهارشنبه سوری، چهارشنبه سوزی نشد و ردپایی از نارنجک و ترقه و فشفشه در آن دیده نشد، آن موقع ما به آرمان اصیل چهارشنبه سوری که همانا شادی و سرور و سلامتی است، نزدیک شده‌ایم. باید با گرامی‌داشت جشن‌های اصیل تاریخ ایرانیان، ضمن ستایش و تکریم آن، زمینه جهانی شدن آن را به شیوه‌های مرسوم و صلح‌طلبانه فراهم کرد تا همان‌طور که ایرانیان، به نکوداشت بالماسکه و هالووین می‌روند، غیر ایرانی‌ها نیز چهارشنبه سوری و نوروز را بشناسند و قدر نهند. ما وارثان یک تمدن و فرهنگ غنی هستیم. سعی کنیم که وارثانی واقعی باشیم.
نظرات شما عزیزان:
