تبادل لینک هوشمند 
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
خوشنویسی به عنوان یکی از هنرهای اسلامی-ایرانی در دوره صفویه همزمان با رشد سایر هنرها شکوفا شد. و در دوره های مختلف تاکنون دستخوش تغییرات و دگرگونی های فراوانی شده و انواع خوشنویسی هایی را که امروزه می شناسید پدید آورده است.
هنر خوشنویسی همیشه در زندگی روزمره، صنایع و هنرهای مختلف کاربرد دارد. ما انواع زیادی از خوشنویسی فارسی داریم که هر کدام جایگاه و کاربرد منحصر به فرد خود را در صنایع مختلف دارند. در این مقاله به معرفی و شناخت انواع خوشنویسی و کاربرد آنها می پردازیم.
هنر خوشنویسی چیست؟
خاستگاه خوشنویسی که وسیله ای برای انتقال پیام ها و مفاهیم است، شاید سابقه ای نزدیک به آغاز تاریخ بشر داشته باشد. هنر خوشنویسی نیز تحت تأثیر پدیده خوشنویسی که حاصل تخیلات انسان در نوشتن حروف و کلمات است ایجاد می شود که خوشنویسی را زیبا، دلنشین و ماندگار می کند.
رسم الخط یا رسم الخط به معنای زیبانویسی یا رسم الخط حروف با ایجاد زیبایی است.
خوشنویسی هنر تکامل یافته ای است که در دوره های مختلف با نبوغ و هنرمندی نسل های بعدی تکامل یافته و موفق شده آن را به هنری بدیع، ماندگار و ارزشمند تبدیل کند.خوشنویسی هنری بدیع و ظریف است که هنرجویان ایرانی بیشتر به خوشنویسی علاقه دارند.
در گذشته خوشنویسی را با ابزارهایی مانند دوات و خودکار انجام می دادند، اما اکنون هنر خوشنویسی را با ابزارهای نوشتاری دیگر مانند خودکار و مداد می آموزند.
اگر به یادگیری خوشنویسی با قلم علاقه دارید، پیشنهاد می کنم برای نکاتی در این زمینه مقاله آموزش خوشنویسی خودکار را مطالعه کنید.
معرفی انواع خوشنویسی در ایران
تاریخچه هنر خوشنویسی و شاخه های مختلف آن به زمان های بسیار دور برمی گردد. در این میان خاستگاه انواع خوشنویسی رسما به یکی از بزرگان تاریخ هنر خوشنویسی نسبت داده می شود.
خوشنویسی در ایران انواع مختلفی دارد، اما در بین این خطوط، نستعلیق، نستعلیق شکسته و نستعلیق امروزی بیشتر از خطوط دیگر استفاده می شود. از انواع خطوط در خوشنویسی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
فونت کوفی
خط کوفی یکی از قدیمی ترین انواع خوشنویسی است که امروزه نیز مورد استفاده قرار می گیرد. در تعریف تخصصی این خط می توان گفت خط کوفی خطی است که دور آن یک دانگ و پنج دانگ برابر است.
قبل از اسلام در حجاز از خطوط خطی در نوشتن استفاده می شد که پس از اسلام به مناطق تحت تأثیر جهان اسلام راه یافت و دستخوش دگرگونی شد و سرانجام هندسه کامل تری یافت که امروزه به خط کوفی معروف است.
با ورود اسلام به ایران، نسب کوفی جایگزین دودمان پهلوی و اوستایی شد. تا قرن سوم هجری برای نوشتن استفاده می شد و اندکی پس از آن، از قرن پنجم به بعد، خط کوفی در کتیبه ها، صنعت نساجی و تزئین ظروف مورد استفاده قرار گرفت.
یک خط را کپی کنید
خط نسخ از خط کوفی گرفته شده است. ابوعلی محمد بن علی فارسی خط نسخ را با الهام از خط کوفی خلق کرد. در تعریف تخصصی این خط می توان گفت که خط نسخ خطی است که دارای سطوح دودنگ و چاردنگ است و ارتفاع کلمات زیاد نیست و دارای کرسی است.
این خط به دلیل سهولت خواندن و نوشتن، به تدریج جایگزین خط کوفی شد. با اینکه نزدیک به هزار سال از پیدایش خط نشق می گذرد، این خط همچنان جایگاه خود را دارد و هیچ خطی به اندازه این خط در کتابت ویژه قرآن کریم به کار نرفته است.
خط یک سوم
این خط شباهت زیادی به فیلمنامه دارد با این تفاوت که کلمات قد و پیچ بیشتری دارند و می توان در چند جا نوشت. خالق این فیلمنامه ابوعلی محمد بن علی فارسی است که علاوه بر خط نسخ و تولت، خط های محک، ریحان، رقه و توکی را نیز خلق کرده است.
در تعریف تخصصی این خط می توان گفت دو منحنی در اطراف و چهار منحنی در سطح دارد. به این معنی که دو قسمت محیط و چهار قسمت مساحت سطح هستند. خط ثلث در ساخت تابلوهای هنری، کتیبه های آیات و روایات و تزئینات در معماری و ساختمان کاربرد فراوانی دارد.
خط تحقیق
محقق نوع دیگری از خط است که دارای کلمات درشت و فواصل منظم، ساده و یکنواخت است. از این خط برای کتابت قرآن کریم، نگارش متون گرانبها، خلق آثار هنری، نسخ خطی استفاده می شود. در تعریف تخصصی خط کاوشگر می توان گفت خطی است که یک و نیم دور و چهار دور دارد.
خط تعلیق
تعلیق یک خط خوشنویسی فارسی و ایرانی است که در اواسط قرن هفتم از ترکیب خطوط توقیع و رقاع و سایر خطوط ایرانی پیش از اسلام به دست آمده است. خط تعلیق یکی از خطوط کاملاً ایرانی است که از شخصیت‌های فاتح، کسره و زمه استفاده نمی‌کند.
کلمات و قسمت های حروف در خط آویز به هم متصل و تو در تو هستند، کلمات و حروف در این نوع خوشنویسی یکسان نیستند، گاهی با حروف بزرگ و گاهی با حروف کوچک نوشته می شوند. در تعریف تخصصی این خط می توان گفت که تعلیق دارای دایره ها و حروف گرد فراوان است ضمن اینکه دارای امکانات فراوانی برای ارائه ترکیب های مختلف می باشد.
در تعلیق نویسی علاوه بر نوشتن حروف منفرد متصل به یکدیگر، گاهی در اثر تند نویسی چندین کلمه پشت سر هم و به طور پیوسته نوشته می شود که به آن تعلیق شکسته می گویند.
خط تعلیق بیشتر به عنوان خط تحریری و برای نوشتن نامه ها و احکام حکومتی استفاده می شد و پس از صد سال تعلیق کمتر شد و سپس خط نستعلیق و شکسته نستعلیق رواج یافت.
خط نستعلیق
نستعلیق یکی از روش های خوشنویسی فارسی است که پس از خط نستعلیق رواج یافت و به نوع دوم خط ایرانی تبدیل شد. دلیل پیدایش این فونت را می توان نیاز به نوشتن سریع و آسان در امور منشی و بیش از آن ذوق، نبوغ و خلاقیت هنرمندان ایرانی دانست.
از اوایل قرن نهم هجری قمری به بعد بیشتر کتاب های ایرانی به خط نستعلیق نوشته می شد. بیشترین استفاده از این فونت را می توان در نوشتن کتاب های معمولی، ادبی، اشعار و متون غیر مذهبی مشاهده کرد.
علاوه بر این، کتیبه های زیادی به خط نستعلیق وجود دارد که به زبان فارسی و مضمونی غیر مذهبی است. اما نستعلیق هرگز جای ثلث و کافی را در کتیبه ها نگرفت.
روش های زیادی برای یادگیری خوشنویسی وجود دارد که یکی از رایج ترین آنها استفاده و تمرین با کتاب خوشنویسی است که در این زمینه بسیار مفید است. برای مشاهده و بررسی جزئیات بیشتر کلیک کنید: The Hotline Book
در سال های اخیر هنر خوشنویسی بسیار مورد توجه قرار گرفته است و خط نستعلیق به عنوان یکی از انواع خوشنویسی که رتبه خاصی در این صنعت دارد تدریس می شود. بسیاری از افراد از همان ابتدای یادگیری خواندن و نوشتن با یادگیری خط صحیح و تمرین نوشتن انواع خطوط وارد هنر خوشنویسی می شوند.
شاید در نگاه اول آموزش خط و خط نستعلیق و خط نستعلیق به جوانان کمی سخت به نظر برسد اما با آموزش نوشتن از ابتدا می توان زمینه را برای یادگیری هنر خوشنویسی فراهم کرد.
امروزه هنر خوشنویسی با استفاده از آن در مشاغل و صنایع مختلف روز به روز بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. آثار هنری، تابلوهای خوشنویسی از هنر خوشنویسی بهره برده است. نوشته زیبا و دست خط خوب در عین جذابیت بصری تاثیر مفهوم و پیام نوشته را چند برابر می کند. در این مقاله تعدادی از رایج ترین و پرکاربردترین انواع خوشنویسی را به شما معرفی کرده ایم، امیدواریم از خواندن این متن لذت برده باشید.
نظرات شما عزیزان:
