منظور قرآن از احاطه جهنّم بر کافران چیست؟
پاسخ
مفسران در تفسیر جمله «وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَُمحیطَةٌ بِالْکافِرینَ» (1) گفتگوهاى مختلفى دارند:
بعضى مى گویند: این جمله کنایه از آن است که عوامل و اسباب ورود به جهنم، یعنى گناهان آنها را احاطه کرده است.
و بعضى گفته اند: این از قبیل حوادث حتمى آینده است که به صورت «ماضى» یا «حال» بیان مى شود، یعنى جهنم به طور قطع در آینده آنها را در بر خواهد گرفت.
ولى این احتمال نیز وجود دارد که جمله را به معنى حقیقى اش تفسیر کنیم و بگوئیم هم اکنون جهنم موجود است و در باطن و درون این جهان قرار دارد و آنها در میان جهنم هستند، اگر چه هنوز فرمان تأثیر کردن آن صادر نشده است، همان گونه که بهشت نیز، هم اکنون وجود دارد و در باطن و درون این جهان به همه احاطه کرده است منتها بهشتیان چون تناسب با بهشت دارند با آن مرتبط خواهند بود و دوزخیان چون متناسب با دوزخند با دوزخ. (2)، (3)
بعضى مى گویند: این جمله کنایه از آن است که عوامل و اسباب ورود به جهنم، یعنى گناهان آنها را احاطه کرده است.
و بعضى گفته اند: این از قبیل حوادث حتمى آینده است که به صورت «ماضى» یا «حال» بیان مى شود، یعنى جهنم به طور قطع در آینده آنها را در بر خواهد گرفت.
ولى این احتمال نیز وجود دارد که جمله را به معنى حقیقى اش تفسیر کنیم و بگوئیم هم اکنون جهنم موجود است و در باطن و درون این جهان قرار دارد و آنها در میان جهنم هستند، اگر چه هنوز فرمان تأثیر کردن آن صادر نشده است، همان گونه که بهشت نیز، هم اکنون وجود دارد و در باطن و درون این جهان به همه احاطه کرده است منتها بهشتیان چون تناسب با بهشت دارند با آن مرتبط خواهند بود و دوزخیان چون متناسب با دوزخند با دوزخ. (2)، (3)
پی نوشت:
(1). سوره توبه، آیه 49. (2). این بحث، شرح مبسوطى دارد که مى توانید در کتاب «معاد و جهان پس از مرگ» در فصل «بهشت و دوزخ» مطالعه فرمائید. (3). گردآوري از کتاب: تفسیر نمونه، آيت الله العظمي مکارم شيرازي، دارالکتب الإسلامیه، چاپ سی و دوم، ج 7، ص 517.
نظرات شما عزیزان: