به چه چیزهایی باید ایمان داشت؟
در آغاز، اشارهای به متعلّقات ایمان کردیم، ولی گذرا بود. اینک کمی با تأمّل بیشتر به این مسأله مینگریم، آن هم براساس آیات قرآن. قرآن، هم صفات مؤمنان را بیان میکند، هم تکلیف و وظیفه صاحبان ایمان را، هم نشانههای زندگی همراه با ایمان را، هم این را که به چه چیز باید «ایمان» داشت.
همه شما میدانید که گام نخستِ مسلمان بودن، ایمان به خداوند است، به عنوان آفریدگار و مدبّر جهان و روزی دهنده موجودات و هدایتگر همه هستی و انسانها. ولی علاوه برایمان بهخدا، به امور دیگری هم باید عقیده داشت، از قبیل:
«ایمان به آخرت» (حیات جاویدان پس از مرگ، در سایه عمل دنیوی)؛
«ایمان به ملائکه» (موجوداتی که در همه هستی پخشند و مطیع و مجری فرمان پروردگارند)؛
«ایمان به کتب آسمانی» (مجموعه پیامهای خدا برای سعادت بشر که توسّط وحی برپیامبران نازل میشود)؛
«ایمان به پیامبران» (افراد برگزیده از سوی خدا و فرستاده شده به سوی مردم)؛
«پیامبر اسلام» (بهعنوان آخرین سفیر الهی و برترین پیامبران)؛
«قرآن» (آخرین و کاملترین کتاب آسمانی)؛
«آیات خدا» (چه سخنان خدا در قرآن کریم، چه نشانههای وجود خدا در جهان).
گاهی در بیان ایمان، به مهمترین رکن مسلمانی اشاره میشود، یعنی ایمان به «مبدأ» و «معاد».
نکات یاد شده، در برخی از آیات قرآن آمده است، از جمله در این آیه: «کُل آمَنَ باللّهِ ومَلائکتِهِ وَکُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ»1. در آیه دیگری، کسانی را که به خدا، فرشتگان، کتب آسمانی، فرستادگان الهی و روز قیامت کفر میورزند، گمراه شمرده است: «وَمَنْ یکفُرْ بِاللّهِ ومَلائکتهِ وَکُتُبهِ وَرُسُلِهِ وَالْیوْمِ الآخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالاً بَعیداً»2.
راستی، مؤمن کیست؟
به فرموده قرآن، مؤمنان خدا را باور دارند، مطیع فرمان اویند، از قیامت بیمناکند، توکّلشان برخداست،از گناهان پرهیز میکنند، پیوسته در پیانجام اعمال صالحند، اهل تقوا و ایثارند، در راه خدا انفاق خالصانه میکنند، نام خدا دلهایشان را آرام میکند، با نماز و عبادت به خدا نزدیک میشوند، به مژدهها و وعدههای الهی امیدوارند، در راه خدا با دشمنان میجنگند، کفّار ر به سرپرستی خود نمیگیرند، امر به معروف و نهی از منکر میکنند، جانشان را در راه دین فدا میکنند، دوستدار خدا و رسولند، اگر خطا و گناه کنند توبه و استغفار میکنند، راستگو و درست کردارند، به پدر و مادر خویش نیکی میکنند، در قیامت شادمانند، به عهدی که با خدا بستهاند وفادارند و… خیلی صفات و ویژگیهای دیگر، که در این مختصر نمیگنجد.
ایمان، مؤمن، مؤمنون، آمَنوا، یؤمنون، از واژههایی هستند که فراوان در قرآن کریم به کار رفتهاند.
شما خودتان میتوانید به کمک کشف الآیات یا فهرستهای موضوعی قرآن، آیات مربوط به ایمان را مطالعه کنید. یک دنیا مطلب خوب و خواندنی در «کتاب خدا»ست، کتابی که بهترین کتابهاست.
قرآن را فراموش نکنیم و با آن بیشتر مأنوس باشیم.
پانوشتها:
1 بقره (2)، آیه 285.
2 نساء (4)، آیه 136.
نظرات شما عزیزان: