علی (ع) را بهتر بشناسیم

علی علیه السلام و عدالت

قتل على فى محرابه لشدة عدله .

على (ع ) در محراب عبادت بخاطر شدت عدلش كشته شد.

اجازه دهید عدالت اجتماعی امام را با یک جمله رسا بین کنیم. امام علی هنگام تقسیم بیت المال به طرفدارن تبعیض میفرمایید : حضرت ادم نه غلام به دنیا اورد و نه کنیز ، بلکه بندگان خدا همه ازادند . و باز اوست که در اعتراض گروهی از عربها فرمود: من در قران از برتری عرب بر عجم چیزی ندیدم. **

عدالت او به حدی است که برادرش عقیل را به خاطر یک قرص نان مایوس میکند و او در سپاه معاویه جای میگیرد..

در اندیشه امام روغن چراغ بیت المال مسلمانان حتی نباید برای لحظه ای صرف کار شخصی شود و نزدیکترین بستگان خلیفه با اسیران ازاد شده ایرانی و افریقایی که تازه اسلام اورده اند، در حقوق و مزایا مساویند و استحقاق و قابلیت ها ملاک اصلی مسولیت هاست.

امام در برابر افراد معترض بر روش مساوات او در تقسیم بیت المال ، که به روش عمر استناد میکردند ، میفرمود : ایا روش و سنت پیامبر خدا شایسته پیروی است یا روش عمر ! *

طلحه و زبیر صاحبان مطامع دنیوی و طرفداران جدی تبعیض نژادی در اولین اقدام های عملی ،وقتی که حضرت حاضر به سازش و تنعطاف نشد - زیرا امام بر سر اصول و ارزشها با کسی معمله نمیکرد - نقص عهد کردند (ناکثین) و منافقانه به بهانه عمره رهسپار مکه شدند تا با پیوستن به عایشه چاره ای بیندیشند.

اری وقتی حضرت شروع به گرفتن و حسابرسی مالهای نامشروع شد ، معاویه میدانست که دیر یا زود نوبت به او میشود . برای همین او جنگ صفین را به راه انداخت.

و اوست که هنگامی فرزند خلیفه دوم به بهانه کشتن پدرش ، چندین کس دیگر را به ناحق کشت که یکی از انها هرمزان مسلمان عجم و دیگری دختر کوچکش بود ، اما بر خلیفه سوم درباره زیر پا ننهادن خون هرمزان هشدار داد ولی عثمان قاتل هرمزان بی گناه را قصاص نکرد. ** ؛ و وقتی خود حضرت به خلافت رسید فرمود : اگر بر این فاسق دست یابم وی را قصاص خواهم کرد.و اوست که پس از آن كه به دست ابن ملجم ضربت خورد، از شدت زخم بى حال شده بود .وقتى كه به حال آمد، امام حسن در ظرفى ، شير به حضرت داد. امام كمى از شير خورد بقيه را به حسن داد و فرمود:

اين شير را به اسيرتان (ابن ملجم ) بدهيد!

سپس فرمود:

فرزندم ! به آن حقى كه در گردن تو دارم ، بهترين خوردنيها و نوشيدنى ها را به او بدهيد و تا هنگام مرگم با ايشان مدارا كنيد و از آنچه مى خوريد به او بخورانيد و از آنچه مى نوشيد به ايشان بنوشانيد تا نزد شما گرامى شود. *

عدالت او در توزیغ غنیمت و ثروت به گونه ای بود که وقتی فهمید فرماندار بصره مقداری از اموال بیت المال را برداشته و گریخته است به او نوشت :

اگر اموال را بازگردانی وظیفه ام را در برابر خدا در مورد تو انجام خواهم داد و با این شمشیر تو را میزنم .شمشیری که هیچکس را نزدم ،مگر اینکه به دوزخ رهسپار شد . به خدا سوگند اگر کار تورا حسن و حسین انجام داده بودند ،خواهش و التماسشان در اراده من هیچ اثری نداشت ؛ تا زمانی که حق را از انان بستانم و باطنی که به سبب ستمشان پدید امده نابود گردانم.**

جایگاه دوستداران علی در بهشت

علامه ملا صالح ترمذی روایت کرده که:روزی رسول خدا (ص) با لب های خندان به خانه علی (ع) آمد وفرمود:«ای برادر !آمده ام تو را مژده دهم که همین ساعت جبرئیل پیامی از سوی خداوند آورد که خدای متعال می فرماید:«ای احمد!علی را مژده ده دوستان تو از فرمانب و نافرمان اهل بهشتند.»علی سجده ی شکر به جای آورد وگفت:«خداوندا !شاهد باش که من نیمی از حسنات خود را به آن ها بخشیدم.»حسنین هم گفتند:«ما نیز نیمی از حسنات خود را به آنها بخشیدیم.» سپس جبرئیل نازل شد وگفت :ای رسول خدا!خدای متعال می فرماید:«شما که از من بخشنده تر نیستید،من نیز گناهان دوستان علی را آمرزیدم و بهشت و نعمت های آن را روزی آن ها ساختم.»* *

ایمان و دوستی علی

مالک بن ضمره گوید:امیرالمومنین علی (ع) فرمود:رسول خدا (ص) دستم را گرفت و فرمود:هرکس مواظب برگزاری نماز های پنجگانه باشد و در عین حال ترا دوست دارد در راه حق مرده است...و هرکس پس از تو زندگی کند و تو را دوست بدارد خداوند پایان کارش را به امن و ایمان ختم می کند تا بر سر حوض بر من وارد شود.* **

منابع:

*صحيح بخاری - ج 5 - ص 101

*مستدرک الصحیحین ج3 ص 124 ، تاریخ دمشق ج2ص261

*تهذيب الأحكام، ج6، ص28 - فرحة الغري، ص135 - بحارالانوار، ج97، ص265

**در صحيح بخاري، ج5، ص6 در ذيل آيه شريفه «هذان خصمان اختصموا في ربهم» از قول اميرالمومنين (عليه السلام) نقل مي کند

*مجمع الزوائد هيثمي، ج9، ص118 - مسند أبي يعلى، ج1، ص427 - معجم كبير طبراني، ج11، ص61 - شرح نهج البلاغة ابن أبي الحديد، ج4، ص107 - ميزان الاعتدال ذهبي، ج4، ص480

**شرح نهج البلاغه ابن ابي الحديد، ج20، ص283

***الامامة و السياسة ابن قتيبه دينوري، ج1، ص68 - با تحقيق شيري

*الامامة و السياسة ابن قتيبه دينوري، ج1، ص68 - با تحقيق شيري

**نهج البلاغه , نامهء 28

*خطبه 191

**مقتل الحسین خوارزمی ، فصل 4 ص 45 ؛ فرائد السمطین ج1ص344

***شرح ابن أبي الحديد 1: 30

****مستدرک الصحیحین ج3ص157 و جامع الصحیح ترمذی ج5ص701 چاپ بیروت

*****فیض القدیرج3ص565 ،مناقب خوارزمی ص261

*تاریخ دمشق ج 1 ص 114؛ لسان المیزان ج1 ص 263

*الغدیر ج7ص179

**الحاق الحق ج8 ص240

***فیض القدیر شرح جامع صغیر ج 4ص356

****استیعاب ج2 ص364

*تاريخ الخلفاء للسيوطي، ص170 - الصواعق المحرقه لإبن حجر مكي، ص196 - تاريخ دمشق، ج42، ص364

**شرح نهج البلاغه ج2 ص271

*دعائم الاسلام ج1ص384 ، شرح نهج البلاغه ج7ص37-42 و ج16ص23

**شرح ابن أبی الحدید ، ج 1 ، ص 242

*بهار ج42 ص389

**نامه41

** همان ص27 و28

*** همان ص40